تفاوت کابل مسی و کابل آلومینیوم
mahya safa
می‌توان کابل‌ها را یکی از مهمترین تجهیزات برق، صنعت، ساختمان و ارتباطات نامید. طوری که نقش آن‌ها در توزیع و هدایت جریان‌های برق و انتقال داده غیرقابل انکار می‌باشد. کابل‌ها با توجه به کاربردشان دارای تنوع گسترده‌ای هستند؛ و برای تهیه آن‌ها ابتدا باید بدانید با چه هدفی و برای چه کاری از آن‌ها استفاده می‌کنید. کابل‌ها از دو یا چند دسته هادی که توسط غلاف‌ها از هم تفکیک شده‌اند تشکیل شده و توسط روکش محافظ پوشش داده شده‌اند. جنس این مواد هادی از فلزات رسانا معمولا مس و آلومینیوم می‌باشد. اما این که تفاوت کابل مسی و کابل آلومینیوم چیست، و در کابل‌کشی تجهیزات خود از کابل مسی استفاده کنیم یا کابل آلومینیومی؛ سوالیست که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است. برای درک بهتر این مسئله ابتدا باید ویژگی‌های این دو عنصر بررسی گردد.
کابل آلومینیوم چیست؟
کابل آلومینیوم کابلیست که رشته‌های هادی به کار رفته در آن از فلز آلومینیوم با خلوص حداقل ۹۹.۵ درصد ساخته می‌شود. عنصر آلومینیوم با نشان Al شناخته می‌شود، با چگالی ۲.۷ سبک‌ترین فلز رسانای الکتریسته در میان سایر عناصر رسانا می‌باشد. مقاومت الکتریکی این عنصر از مس بیشتر بوده. همین امر باعث شده استفاده از آن در سیم‌ها و کابل‌های با سطح مقطع زیر ۱۰ میلیمتر ممنوع اعلام شود. وقتی صحبت از محدودیت‌ها و مقررات می‌شود، تفاوت کابل مسی و کابل آلومینیوم ملموس‌تر خواهد شد.
مطابق با استانداردهای بین المللی و استاندارد ملی شماره ۳۰۸۴ و همچنین مقررات ملی ساختمانی، استفاده از کابل آلومینیوم در سیم‌کشی داخلی ساختمان ممنوع است. به علاوه استفاده از آن‌ها در کابل‌های مخابراتی و تلفن غیرمجاز است و در عمل باعث افت سیگنال شده و کاهش سرعت انتقال دیتا را در پی دارد. موارد مجاز استفاده از کابل‌های آلومینیومی که در متن استاندارد آمده است؛ در سطح ولتاژ ۰.۶ یا ۱ کیلو ولت در فشار ضعیف، فشار متوسط ۲۰ کیلو ولت و فشار قوی ۶۳ و ۱۳۲ و ۲۳۰ کیلو ولت استفاده از کابل مسی و کابل آلومینیوم مجاز اعلام شده است. بنابراین کابل‌های اصلی در بیرون از ساختمان یا کارخانه که فشار قوی نام دارند عمدتا کابل‌های آلومینیومی هستند. از دیگر موارد استفاده از این کابل‌ها در خطوط توزیع برق، تابلوهای توزیع، ترانس‌ها، و نیروگاه‌ها می‌توان نام برد.
📞 شماره تماس جهت ارتباط با واحد فروش کابل کاشان و اطلاع از قیمت های انواع کابل رسانا : 09122750481 📞
مزایا و معایب کابل آلومینیوم
بررسی مزایا و معایب کابل آلومینیوم به ما کمک می‌کند تا تفاوت کابل مسی و کابل آلومینیوم را بیشتر درک کنیم. با مقایسه مزایا و معایب این دو کابل می‌توانیم انتخاب مناسبی برای تجهیزات صنعت خود برگزینیم.
مزایا
◀️ کابل آلومینیوم ارزانتر است. در دسترس بودن فلز آلومینیوم باعث شده تا در عرضه سیم و کابل میان مصرف‌کنندگان محبوبیت ایجاد کند. بخصوص در موارد استفاده از کابل‌های ضخیم و فشار قوی مقرون به صرفه هستند.
◀️ کابل آلومینیوم سبک‌تر است. چگالی این عنصر یک سوم عنصر مس است و این یکی از ویژگی‌های قابل توجهی است که تفاوت کابل مسی و کابل آلومینیوم را نشان می‌دهد. در مواردی که از این فلز در کابل‌های با سطح مقطع بالا استفاده می‌گردد، وزن کم این کابل‌ها مزیت فوق‌العاده‌ای به شمار می‌رود. برای جایگزین کردن یک کابل آلومینیوم با کابل مسی باید ۱.۶ برابر به سطح مقطح آن اضافه کنیم؛ تا بتواند ظرفیت جریانی که کابل مسی تحمل می‌کند، را از خود عبور دهد. با این حال دو برابر سبک‌تر از کابل مسی می‌باشد. این مزیت در خطوط هوایی توزیع برق که در فواصل طولانی کابل‌کشی می‌شوند، به خوبی نشان داده شده است.
معایب
◀️ کابل آلومینیوم مقاومت الکتریکی بالاتری دارد. این ویژگی باعث شده تا در کابل‌های با ضخامت کمتر از ۱۰ میلیمتر کارایی کافی از خود نشان ندهند. همچنین در خطوط ارتباطی برای موارد استفاده از تلفن و اینترنت دچار افت سیگنال و کاهش سرعت انتقال داده شوند.
◀️ ضریب انبساط طولی بالای فلز آلومینیوم در هنگام گرم شدن. کابل‌های آلومینیوم در مواجه با ولتاژ بالا در سطح مقطع کم، به علت مقاومت عنصر آلومینیوم، شروع به گرم شدن می‌کنند. در نتیجه به علت ضریب انبساط این فلز شروع به انبساط طولی می‌کنند. این امر در سایزهای پایین موجب جابه‌جایی در طول خطوط کابل‌کشی و ترمینال‌ها و کنداکتورها می‌شود. تکرار این روند بسیار مخاطره‌آمیز بوده و ممکن است اتصالی، برق گرفتگی و آتشسوزی به بار آورد.
◀️ اکسیداسیون فلز آلومینیوم سریع‌تر است. مانند آهن و فلزات دیگر، عنصر آلومینیوم با اکسیژن واکنش می‌دهد و این اکسید آلومینیوم رسانای برق نیست. هنگامی که اکسید آلومینیوم در سایز پایین سطح بیرون فلز را پوشش می‌دهد، سطح مقطع کاهش یافته و مقاومت بالاتر می‌رود. در سایزهای بزرگتر، پوشش اکسید آلومینیوم به نسبت سطح مقطع، تاثیر چندانی روی افت جریان نخواهد داشت.
◀️ کابل‌های آلومینیوم طول عمر پایین‌تری دارد. این فلز انعطاف فیزیکی کمتری نسبت به مس از خود نشان می‌دهد. در نتیجه زودتر دچار خوردگی و فرسایش می‌شود.
کابل مسی چیست؟
کابل مسی کابلیست که رشته‌های هادی به کار رفته در آن از فلز مس با خلوص ۱۰۰ درصد ساخته می‌شود. عنصر مس با نشان Cu و به رنگ زرد درخشان شناخته می‌شود. مطابق با استاندارد ملی ایران شماره ۳۰۸۴ که به تفاوت کابل مسی و کابل آلومینیوم پرداخته؛ برای تمام سیم و کابل‌های برق تا سطح ولتاژ ۴۵۰ تا ۷۵۰ ولت تنها هادی مجاز تعریف شده مس است. یعنی بیشتر کابل‌های بکار رفته در سیم‌کشی داخلی ساختمان‌ها و کابل‌های فرمان و سیم‌کشی داخل تابلوهای صنعتی. همینطور برای مصارف مخابراتی و تلفن از کابل‌های مسی یا فیبر نوری استفاده می‌گردد.
مشاهده لیست قیمت سیم ارت در فروشگاه کابل کاشان
مزایا و معایب کابل مسی
پرداختن به ویژگی‌ها و مزایا و معایب کابل مسی می‌تواند به سوال تفاوت کابل مسی و کابل آلومینیوم پاسخ دهد. چرا که این سیم‌ها سهم بالایی را در این صنعت از آن خود کرده‌اند.
مزایا
◀️ رسانایی بالای و مقاومت پایین کابل مسی. مقاومت پایین در برابر ولتاژ باعث می‌شود کابل به خوبی جریان را از خود عبور داده و کارایی بالایی از خود نشان دهد. بنابراین مشکلات داغ شدن و انبساط طولی نخواهد داشت.
ظرفیت بار بیشتر، و مصرف بهینه انرژی مس، در مقایسه با آلومینیوم، از دیگر تفاوت کابل مسی و کابل آلومینیم هستند؛ که در نتیجه مقاومت پایین کابل مسی می‌باشد.
◀️ انعطاف‌پذیری بالا. در فلز مس این انعطاف‌پذیری به عنصر مس این قابلیت را می‌دهد تا در عین حفظ استحکام به اشکال مختلف از قبیل ورق، مفتول، شمش و غیره دربیاید.
◀️ عمر کابل‌های مسی طولانی‌تر است. مس مانند سایر عناصر دچار اکسیداسیون نمی‌شود. حتی اگر دچار اندکی اکسید شود تاثیری بر مقاومت این فلز ندارد. علاوه بر این موضوع انعطاف‌پذیری آن باعث می‌شود کابل مسی کمتر دچار خوردگی و سایش شده و دوام بیشتری داشته باشد.
معایب
◀️ کابل مسی از کابل آلومینیوم گران‌تر است. شاید کلیدی‌ترین تفاوت کابل مس و کابل آلومینیوم در قیمت آن‌هاست. در مواردی که استانداردها و قوانین محدودیت‌هایی را برای مصرف‌کننده ایجاد می‌کند؛ استفاده الزامی از کابل مسی هزینه بیشتری در پی خواهد داشت. چرا که هیچگونه حق انتخابی برای جایگزینی این کابل با کابل آلومینیوم یا سایر کابل‌های ارزانتر وجود ندارد.
◀️ وزن سنگین‌تر کابل مسی. چگالی فلز مس سه برابر آلومینیوم است بنابراین وزن زیادی در تجهیزات برقی ایجاد می‌کند. استفاده از کابل‌های ضخیم و فواصل طولانی هرچند مجاز هست ولی به علت سنگینی و قیمت بالا مقرون به صرفه نبوده و توصیه نمی‌گردد.
◀️ خطر سرقت کابل مسی. با نوسان قیمت در بازار فلزات و افزایش قیمت این فلز گران‌بها سارقان گرایش بیشتری به دزدی کابل‌های مسی یافته‌اند.
نتیجه گیری
حال که به مزایا و معایب این دو عنصر پرداختیم، کاربرد و تفاوت کابل مسی و کابل آلومینیوم به خوبی می‌تواند ما را برای انتخاب کابل مناسب صنعت مورد نظرمان راهنمایی کند. متاسفانه به علت نوسانات قیمت در بازار فلز و تقلب تولید کابل‌های غیر استاندارد CCA، CCAM و آلومینیوم با روکش مس، یا کابل‌های برنج و آهن رواج یافته که باید از مصرف آن‌ها پرهیز نمود. هیچ‌گاه به علت‌عدم آگاهی، کسری بودجه یا سایر مسائل، خلاف مقررات و استانداردها از کابل‌ها استفاده نکنید؛ و یا کابل‌های غیر استاندارد تهیه نکنید. چرا که خطرات و خساراتی که ممکن است در پی داشته باشند، بسیار سنگین خواهد بود.
تاریخ انتشار : 1401/12/22