در همین ابتدا بایستی بگوییم که سیم کشی کولر آبی باید توسط یک شخص باتجربه یا یک مهندس آشنا با سیم کشی کولرهای آبی انجام شود. چگونگی انجام سیم کشی بسیار مهم است بنابراین هر کسی نمی‌تواند آن را انجام دهد. یک شخص متعهد از پس این کار بر می‌آید و در صورتی که سیم کشی کولر در هنگام سرویس مجدد کولر به مشکل بر بخورد، مسئولیت کار خود را بر عهده می‌گیرد و مشکلات مربوط به آن را حل می‌کند. شرکت‌های زیادی در زمینه تولید کولر آبی فعالیت دارند که طراحی ظاهری کار آنها متفاوت است اما نحوه سیم کشی کولرهای آنها یکی است.
اجزای اصلی کولر آبی
کولر آبی به‌عنوان یک سیستم خنک‌کننده مبتنی بر تبخیر آب، دارای اجزای متعددی است که برای عملکرد صحیح باید باهم هماهنگ باشند. در زیر توضیح کامل هر کدام از اجزا ارائه شده است:
1. پمپ آب: پمپ آب وظیفه انتقال آب از مخزن به پوشال‌ها یا پدهای تبخیری برعهده دارد؛ پمپ آب را با فشار مناسب برای مرطوب کردن پوشال‌ها می‌فرستد.
2. آب مخزن: آب مخزن وظیفه ذخیره آب مورد نیاز کولر برای عملکرد تبخیری بر عهده دارد محل آن در کف کولر قرار دارد و سطح آن باید توسط شناور تنظیم شود.
3. شناور آب: شناور آب وظیفه تنظیم سطح آب در مخزن کولر بر عهده دارد و مشابه شیرهای توالت عمل کرده و از پر شدن بیش از حد یا خالی شدن مخزن جلوگیری می‌کند.
4. آب ورودی: آب ورودی وظیفه انتقال آب از سیستم لوله‌کشی ساختمان به کولر را بر عهده دارد؛ از طریق شیلنگ و اتصال به شناور، آب وارد مخزن کولر می‌شود.
5. سرریز آب:وظیفه آن تخلیه آب اضافی در صورت پر شدن بیش از حد مخزن است؛ سرریز آب یک خروجی کوچک در کناره مخزن است که به یک لوله هدایت می‌شود.
6. پوشش میانی مرطوب (پوشال یا پد سلولزی): افزایش سطح تماس آب و هوا برای خنک‌سازی بهتر کولر را انجام میدهد و از مواد سلولزی یا پوشال چوبی ساخته می‌شود و با عبور هوا از آن، آب تبخیر شده و هوا خنک می‌شود.
7. فن دمنده: مکش هوا از محیط بیرون و دمیدن آن به داخل فضای ساختمان را انجام میدهد فن دمنده یک پروانه بزرگ است که توسط موتور الکتریکی به حرکت در می‌آید.
8.موتور الکتریکی: تامین نیروی مکانیکی لازم برای حرکت فن دمنده بر عهده موتور الکتریکی است که دارای قابلیت تنظیم دور تند و کند است و توسط کلید کنترل تنظیم می‌شود.
9. اسپری آب: اسپری آب با پاشش آب روی پوشال‌ها یا پدهای سلولزی برای مرطوب کردن از طریق شلنگ‌های متصل به پمپ، آب به‌صورت یکنواخت روی پدها توزیع می‌شود.
عملکرد کلی کولر آبی
- آب از لوله‌کشی وارد مخزن می‌شود و توسط شناور سطح آن کنترل می‌گردد.
- پمپ آب را از مخزن به پوشش میانی مرطوب منتقل می‌کند.
- فن دمنده، هوا را از روی پوشال‌های مرطوب عبور داده و به فضای داخلی هدایت می‌کند.
- موتور الکتریکی نیروی لازم را برای چرخش فن تأمین می‌کند.
- در صورت پر شدن بیش از حد مخزن، آب اضافی از طریق سرریز تخلیه می‌شود.
مدار سیم کشی برق کولر آبی
مدار سیم کشی کولر آبی شامل سیم و کابل آلومینیومی و مسی و همچنین ارتباط میان کلید کنترل، موتور کولر (برای دور تند و کند)، پمپ آب، و سیستم ارت می‌باشد. در ادامه، یک توضیح جامع از مدار سیم‌کشی کولر آبی ارائه شده است:
| اجزای مدار برق کولر آبی | کاربرد |
مدار فاز ورودی |
سیم فاز از منبع برق به کلید کولر منتقل می‌شود.کلید کولر فاز را به سه بخش مجزا هدایت می‌کند: موتور (برای دور کند و تند) / پمپ آب / خروجی ارتباط بدنه کولر. |
مدار موتور |
|
مدار پمپ آب |
فاز پمپ: از کلید پمپ به یکی از سیم‌های پمپ متصل می‌شود.نول پمپ: مستقیماً به نول اصلی برق متصل است. |
اتصال سیم ارت |
پمپ دارای دو سیم است:سیم ارت به بدنه فلزی کولر و در نهایت به شینه ارت یا میله ارت (در زمین) متصل می‌شود. |
انواع سیم و رنگ‌بندی آنها در کولر آبی
- سیم ارت (زرد یا سبز):
سیم ارت وظیفه حفاظت از کولر و افراد در برابر جریان‌های نشتی و برق‌گرفتگی را دارد. این سیم به بدنه فلزی کولر متصل می‌شود و در نهایت به زمین (Earth) هدایت می‌شود و معمولاً رنگ آن زرد یا زرد-سبز است.
- سیم فاز (قرمز):
سیم فاز برق اصلی را به کولر منتقل می‌کند و بخش‌های مختلف را تغذیه می‌کند. این سیم از کلید کولر (یا فیوز) وارد مدار شده و معمولاً با رنگ قرمز مشخص می‌شود.
- سیم نول (آبی):
سیم نول مدار را کامل کرده و جریان برگشتی برق را به منبع اصلی هدایت می‌کند. این سیم معمولاً آبی است و در تمام بخش‌های کولر مشترک است.
- سیم دور کند موتور (قهوه‌ای یا قرمز):
این سیم برای تنظیم سرعت پایین موتور کولر استفاده می‌شود. معمولاً در کلید کولر به ترمینال مخصوص دور کند وصل می‌شود.
رنگ آن اغلب قهوه‌ای یا قرمز است.
- سیم دور تند موتور (مشکی):
این سیم برای فعال‌کردن سرعت بالای موتور کولر به کار می‌رود. معمولاً از کلید کولر به ترمینال دور تند متصل است.
رنگ آن مشکی است.
- سیم پمپ (زرد):
سیمی است که برق پمپ آب کولر را تأمین می‌کند و معمولاً مستقیماً از کلید کولر می‌آید. برای تشخیص بهتر، این سیم معمولاً با رنگ زرد مشخص می‌شود.
انواع کلید های کولر آبی
برای سیم‌کشی صحیح کلید کولر آبی، ابتدا باید نوع کلید را شناسایی کنید. در ادامه انواع کلیدهای کولر آبی و روش سیم‌کشی هرکدام توضیح داده شده است.
| کلید | ویژگی‌ها | نحوه سیم‌کشی |
کلید سوکتی |
ساده‌ترین نوع کلید.نصب سریع و آسان. | اتصال سیم فاز و نول به ورودی سوکت.اتصال سیم‌های خروجی به موتور، پمپ و سایر قسمت‌های کولر.سوکت‌های مربوط به دور تند، کند و پمپ روی کلید مشخص شده‌اند. |
کلید توکار سه پل |
دارای سه پل: یک پل برای پمپ، یک پل برای موتور (دور کند/تند) و یک پل برای روشن/خاموش.قابلیت نصب توکار. | پل روشن/خاموش: سیم فاز اصلی را از فیوز به کلید وصل کنید.پل پمپ: سیم پمپ آب را به پل پمپ متصل کنید.پل موتور: سیم‌های دور کند و دور تند را به ترمینال‌های مربوطه وصل کنید.اتصال سیم نول مشترک به تمامی بخش‌ها.سیم ارت به بدنه کولر متصل می‌شود. |
کلید کولر چهار پل |
امکان قطع و وصل جداگانه فاز و نول. | سیم فاز و نول ورودی به کلید متصل می‌شوند.سیم خروجی به پمپ، موتور (دور کند و تند) و نول متصل می‌شود.برای ایمنی بیشتر، سیم ارت به بدنه فلزی کولر و کلید وصل می‌شود. |
کلید کولر تمام قطب |
ایمنی بالا.امکان قطع کامل فاز و نول. | سیم‌های فاز و نول ورودی به ترمینال‌های اصلی کلید متصل می‌شوند.خروجی‌های مربوط به موتور، پمپ و نول به کولر متصل می‌شوند.سیم ارت نیز به بدنه و کلید متصل می‌گردد. |
کلید کولر هوشمند |
مدرن و پیشرفته.امکان زمان‌بندی و تنظیمات از راه دور. | اتصال فاز و نول ورودی به واحد کنترل هوشمند.اتصال سیم‌های خروجی به موتور، پمپ و سایر قسمت‌ها.سیم‌کشی معمولاً همراه با دفترچه راهنما انجام می‌شود.راه‌اندازی و تنظیمات از طریق نرم‌افزار انجام می‌شود. |
آموزش نصب سیم ارت کولر آبی
نصب سیم ارت برای کولر آبی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا ایمنی کاربران و تجهیزات را در برابر برق‌گرفتگی و نوسانات برقی تضمین می‌کند. در ادامه، نحوه نصب سیم ارت برای کولر آبی به‌صورت گام‌به‌گام توضیح داده شده است.
اهمیت سیم ارت
- حفاظت در برابر برق‌گرفتگی: در صورت بروز نشتی برق یا اتصال کوتاه، جریان به زمین منتقل می‌شود.
- ایمنی دستگاه: از خرابی کولر و موتور به دلیل افزایش ولتاژ جلوگیری می‌کند.
ابزار و تجهیزات مورد نیاز در سیم کشی کولر
- سیم ارت (رنگ زرد یا زرد-سبز)
- پیچ‌گوشتی
- ترمینال برق یا بست سیم
- چکش و میله ارت (برای اتصال به زمین، در صورت نبود سیستم ارت در ساختمان)
نحوه اتصال سیم ارت به کولر آبی
گام 1: بررسی سیستم ارت ساختمان
- ابتدا اطمینان حاصل کنید که ساختمان دارای سیستم ارت مناسب است.
- اگر سیستم ارت وجود ندارد، باید میله ارت در زمین نصب شود و سیم ارت به آن متصل شود.
گام 2: شناسایی نقاط اتصال در کولر
- سیم ارت باید به بدنه فلزی کولر متصل شود. این نقطه معمولاً در نزدیکی موتور یا قسمت داخلی بدنه کولر (داخل محفظه) قرار دارد.
- یک پیچ یا ترمینال مخصوص برای اتصال ارت در بدنه کولر تعبیه شده است.
گام 3: اتصال سیم ارت
- سیم ارت را به ترمینال مخصوص ارت در بدنه کولر متصل کنید.
- از یک پیچ محکم و مطمئن برای تثبیت سیم استفاده کنید.
- مطمئن شوید که اتصال تمیز و بدون زنگ‌زدگی است تا هدایت الکتریکی کامل باشد.
گام 4: هدایت سیم ارت به سیستم زمین
- سیم ارت را از داخل کابل اصلی کولر عبور دهید و به سیستم زمین ساختمان (چاه ارت یا شینه ارت در تابلو برق) وصل کنید.
- اگر ساختمان سیستم زمین ندارد:
- میله ارت را در خاک مرطوب و به عمق مناسب فرو کنید.
- سیم ارت کولر را به این میله متصل کنید.
گام 5: تست اتصال
- از یک مولتی‌متر برای بررسی اتصال صحیح سیم ارت استفاده کنید. مقاومت بین بدنه کولر و زمین باید نزدیک به صفر باشد.
نکات ایمنی عمومی در سیم‌کشی کلید کولر آبی
- قطع برق: قبل از هرگونه سیم‌کشی، برق اصلی را قطع کنید.
- سیم ارت: همیشه سیم ارت را به بدنه کولر و سیستم زمین متصل کنید.
- بررسی اتصالات: از سفت بودن تمامی اتصالات اطمینان حاصل کنید.
- عایق‌بندی: حتماً از ترمینال و چسب برق برای عایق‌بندی استفاده کنید.
مزایای سیم‌کشی به‌موقع و صحیح کولر آبی
اجرای صحیح و به‌موقع سیم‌کشی کولر آبی، علاوه بر افزایش کارایی دستگاه، ایمنی و طول عمر تجهیزات را تضمین می‌کند. در ادامه به مهم‌ترین مزایای آن پرداخته شده است:
- اتصال صحیح سیم ارت نشتی برق را به زمین هدایت کرده و از برق‌گرفتگی جلوگیری می‌کند.
- سیم‌کشی استاندارد و استفاده از سیم‌های با ضخامت مناسب، خطر گرم شدن بیش از حد سیم‌ها و وقوع آتش‌سوزی را کاهش میدهد.
- سیم‌کشی صحیح باعث می‌شود موتور و پمپ کولر با کارایی بالا و بدون وقفه عمل کنند.
- دور کند و تند موتور به‌درستی عمل کرده و تنظیمات دلخواه کاربر برای تهویه بهتر فراهم می‌شود.
- کاهش افت ولتاژ و افزایش بهره‌وری انرژی.
- جلوگیری از آسیب به قطعات مانند موتور و پمپ به دلیل نوسانات برق یا اتصالات ضعیف.
- جلوگیری از خرابی‌های زودهنگام در سیستم به دلیل اتصالات نادرست یا شل بودن سیم‌ها.
- کاهش تعداد دفعات خرابی و تعمیر کولر به دلیل نصب صحیح سیم‌ها.
- جلوگیری از هزینه‌های اضافی مربوط به تعویض قطعاتی که به دلیل سیم‌کشی نامناسب آسیب دیده‌اند.
- اجرای سیم‌کشی مطابق با استانداردهای برق باعث می‌شود سیستم ایمنی ساختمان تضمین شود.
- در بسیاری از مناطق، نصب ارت و سیم‌کشی استاندارد، یک الزام قانونی است.
- نصب درست سیم‌ها باعث کاهش نویز الکتریکی و جلوگیری از ایجاد اختلال در عملکرد موتور یا پمپ می‌شود.
- اتصالات صحیح از نوسانات ولتاژ که ممکن است عملکرد کولر را مختل کند، جلوگیری می‌کند.
- یک سیم‌کشی مرتب و استاندارد، پیدا کردن عیوب احتمالی را آسان‌تر کرده و زمان تعمیرات را کاهش میدهد.
- استفاده از رنگ‌بندی استاندارد سیم‌ها، امکان شناسایی سریع اتصالات را فراهم می‌کند.
- کاهش اتلاف انرژی ناشی از اتصالات ضعیف یا سیم‌های نامناسب.
- مصرف بهینه برق در موتور و پمپ.
منبع: https://en.wikipedia.org/wiki/Evaporative_cooler
